Lastik Büyüklüğü Hıza Etki Eder mi?

Merhaba arkadaşlar, geçenlerde bir facebook sayfasında otobanın en sol şeridinde hızla giden bir kamyonun videosunu paylaştılar. Videoyu paylaşan kişi ” 110 km hızla gidiyorum ama kamyona yetişemiyorum ” diyordu.
Alttaki yorumlara baktığımda içler acısı bir durum söz konusuydu. Çünkü kamyonun hızının 110 km ‘den fazla değil 85 ‘le gittiğini iddia eden yüzlerce tır ve otobüs şoförü vardı. Bunu sebebinin de tır ve otobüslerin tekerinin büyük olduğundanmış. Tabi elimden geldiğince yorum atıp bilgilendirmeye çalıştım ama beni de linç etmeye kaktılar. Neyse ki makine mühendisi bir arkadaşımı konuya davet ettim ve gerekli açıklamaları yaptı. Buna rağmen kimse özür dilemedi ve hatalarını kabul etmediler.

Lastik Çapından Kaynaklı Hız Farkı

Tekerlek büyüklüğünün hıza etkisi YOKTUR arkadaşlar. Bu bir şehir efsanesidir. Yani 120 km hızla giden ne olursa olsun uçak, otomobil, kamyon veya tır fark etmez hepsinin ibresi 120 km gösterir. Tekeri büyük olanın ibresi 80, küçük olanın 100 göstermez. Tabi bu dediklerimiz fabrika çıkışlı lastik ebatları için geçerlidir. Çünkü ibreler fabrika çıkışına göre kalibre edilir. Gerçi orijinali 50 ‘lik olan lastik ebatına 80 ‘lik takamazsınız onun için hıza etkisi olmaz denecek kadar etkiler. Teker büyüklüğü sadece tur sayısını etkiler. Küçük teker, büyük tekere göre daha fazla tur atar ama hızları aynıdır.

Peki bu şehir efsanesi nereden çıktı? Bunu da araştırdım arkadaşlar, biliyorsunuz A.B.D ‘nin ölçü birimleri farklıdır. Mesela hız için km/s değil, Mil kullanılır. Zamanında yani 70 ‘li yıllarda Amerika ‘dan alınan kamyonların kalibresi mil ‘e göre yapıldığı için 100 mil ile giden bir kamyon 160 km hız yapardı. Bu farkı şoförler açıklayamayınca veya ustalar çözemeyince bu farkın tekerden olduğunu söyleyip işin içinden çıkmışlar. İşte yıllar içinde bu söylenti bir efsane olmuştur.

Eğer hala aklınıza yatmadıysa size şöyle bir örnek verim belki daha iyi anlarsınız. Aklınıza traktörü getirin ön tekeri küçük arka tekeri büyüktür. Eski mantığa göre o zaman traktör hareket ettiği zaman arka tekerin ön tekeri geçmesi gerekiyor. Eee böyle bir şeyin olması imkansız olduğundan şehir efsanesi kendini çürütüyor.

Hala bana inanmıyorsanız radar cezalarını düşünün trafik polisleri teker büyüklüğüne göre hızı belirleyip ceza yazmazlar. Radar direk plakaya 2 kere lazer ışın gönderir, bu ışınlar arasındaki farka göre hız belirlenir.